TỔNG QUAN VỀ GUATEMALA
1. Thông tin chung
| Tên đầy đủ |
Cộng hòa Guatemala |
| Vị trí địa lý |
Nằm ở Trung Mỹ, tiếp giáp biển Bắc Thái Bình Dương, nằm giữa El Salvador và Mexico, tiếp giáp với vịnh Honduras(Caribbean)nằm giữa Honduras và Belize |
| Diện tích Km2 |
108,890 |
| Tài nguyên thiên nhiên |
Dầu mỏ, Niken, Gỗ hiếm, Cá, Cao su, Thuỷ điện |
| Dân số (triệu người) |
14.37 |
| Cấu trúc dân số |
0-14 tuổi: 36.8%
15-24 tuổi: 22.2%
25-54 tuổi: 31.8%
55-64 tuổi: 5.1%
Trên 65 tuổi: 4.1% |
| Tỷ lệ tăng dân số (%) |
1.910 |
| Dân tộc |
Người Mestizo và người Châu âu 59.4%, Người K’iche 9.1%, Người Kaqchikel 8.4%, Người Mam 7.9%, Người Q’eqchi 6.3%, Người Mayan khác 8.6%, Người ngoài bản địa Mayan 0.2%, Dân tộc khác 0.1% |
| Thủ đô |
Guatemala |
| Quốc khánh |
15/9/1821 |
| Hệ thống pháp luật |
Dựa theo chế độ luật pháp dân sự |
| GDP (tỷ USD) |
78.42 |
| Tỷ lệ tăng trưởng GDP (%) |
3.1 |
| GDP theo đầu người (USD) |
5200 |
| GDP theo cấu trúc ngành |
nông nghiệp: 13%
công nghiệp: 23.8%
dịch vụ: 63.2% |
| Lực lượng lao động (triệu) |
5.571 |
| Lực lượng lao động theo lĩnh vực nghề nghiệp |
nông nghiệp: 38%
công nghiệp: 14%
dịch vụ: 48% |
| Sản phẩm Nông nghiệp |
Mía, ngô, chuối, cà phê, đậu, cây bạch đậu khấu, gia súc, cừu, lợn, gà |
| Công nghiệp |
Đường, dệt may và quần áo, đồ gỗ, hóa chất, dầu khí, kim loại, cao su, du lịch |
| Xuất khẩu (triệu USD) |
9864 |
| Mặt hàng xuất khẩu |
Cà phê, đường, dầu khí, quần áo, chuối,hoa quả và rau quả, cây bạch đậu khấu |
| Đối tác xuất khẩu |
Hoa Kỳ, El Salvador, Honduras, Mexico |
| Nhập khẩu (triệu USD) |
15570 |
| Mặt hàng nhập khẩu |
Nhiên liệu, máy móc và thiết bị vận tải, vật liệu xây dựng, ngũ cốc, phân bón, điện |
| Đối tác nhập khẩu |
Hoa Kỳ, Mexico, Trung Quốc, El Salvador |
2. Địa lí
Guatemala có địa hình nhiều núi non, ngoại trừ khu vực ven biển phía nam và những vùng đất thấp phía bắc thuộc khu Peten. Khí hậu nhiệt đới nóng – ôn hòa hơn ở vùng cao nguyên trong nội địa, và khô hơn ở các khu cực đông.
Tất cả các thành phố lớn đều nằm ở phần phía nam đất nước. Các thành phố chính gồm thủ đô Guatemala City, Quetzaltenango và Escuintla. Hồ lớn nhất Lago de Izabal nằm gần bờ biển Caribe.
Vị trí của Guatemala gần biển Caribe và Thái Bình Dương khiến nước này trở thành mục tiêu của nhiều cơn bão lớn, gồm cả trận Bão Mitch năm 1998 và Bão Stan năm 2005, làm thiệt mạng hơn 1.500 người.
3, Kinh tế
Lĩnh vực nông nghiệp chiếm một phần tư Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), hai phần ba xuất khẩu và một nửa lực lượng lao động. Cà phê, đường, và chuối là các mặt hàng xuất khẩu chính. Chế biến và xây dựng chiếm một phần năm GDP. Cũng đóng góp một phần quan trọng trong nền kinh tế là các khoản tiền gửi từ nước ngoài, “remesas” trong tiếng Tây Ban Nha, từ những người Guatemala đang làm việc tại Hoa Kỳ, chủ yếu là lao động bất hợp pháp và tạm thời.
Việc ký kết hiệp ước hòa bình đã chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài hàng thập kỷ, dỡ bỏ chướng ngại cho đầu tư nước ngoài. Năm 1998, Bão Mitch gây ra thiệt hại cho Guatemala ở mức thấp so với các quốc gia láng giềng, đặc biệt là Honduras.
Những thách thức còn lại gồm tăng cường nguồn thu của chính phủ, đảm phán để có được viện trợ cao hơn nữa từ quốc tế, và tăng năng lực cũng như tính mở của chính phủ và các cơ sở tài chính tư nhân.
Năm 2005, dù có những cuộc biểu tình phản đối lớn trên đường phố, nghị viện Guatemala đã phê chuẩn Thỏa thuận Tự do Thương mại Cộng hòa Dominica-Trung Mỹ (DR-CAFTA) giữa nhiều quốc gia Trung Mỹ và Hoa Kỳ. Tuy nhiên, vì những thiệt hại khá lớn và ảnh hưởng tới kinh tế do cơn Bão Stan gây ra tháng 10, 2005, chính phủ đang đánh giá khả năng thực hiện các cơ cấu thỏa thuận trong tương lai và thời gian bắt đầu thực thi các điều khoản của DR-CAFTA vào tháng 2 năm 2006.
Tính đến năm 2016, GDP của Guatemala đạt 68.389 USD, đứng thứ 72 thế giới và đứng thứ 11 khu vực Mỹ Latin.
4. Văn hóa
Giải Văn học Quốc gia Guatemala là giải chỉ trao một lần, công nhận toàn thể sự nghiệp của một nhà văn. Nó bắt đầu được Bộ Văn hóa và Thể thao trao hàng năm từ năm 1988. Guatemala City là nơi có nhiều bảo tàng và thư viện quốc gia, gồm Văn khố Quốc gia, Thư viện Quốc gia và Bảo tàng Khảo cổ học và Phong tục học với nhiều bộ sưu tập đồ thủ công Maya lớn. Bảo tàng Thuộc địa, tại Antigua Guatemala, có trưng bày nhiều đồ nghệ thuật từ thời thuộc địa.
5. Ngôn ngữ
Dù ngôn ngữ chính thức là tiếng Tây Ban Nha, nó không được dùng phổ thông trong cộng đồng người bản xứ, hay chỉ được dùng như một ngôn ngữ thứ hai; 21 ngôn ngữ Maya riêng biệt vẫn được dùng, đặc biệt tại các vùng nông thôn, và tiếng Garifuna được một lượng nhỏ người ven biển Caribe sử dụng. Tiếng Xinca, một ngôn ngữ không phải Maya và gần như đã biến mất, cũng là một ngôn ngữ bản xứ Guatemala.
Hiệp định hòa bình được ký kết tháng 12 năm 1996 cho phép một số văn bản chính thức và các giấy tờ bầu cử được dịch sang các ngôn ngữ bản xứ, và giúp những người không nói tiếng Tây Ban Nha có quyền được phiên dịch tại các vụ xét xử. Hiệp định hòa bình cũng khiến cho hệ thống giáo dục song ngữ tiếng Tây Ban Nha và các loại tiếng bản xứ được đưa vào áp dụng. Tuy nhiên, việc người Guatemala nói tiếng Tây Ban Nha học hay sử dụng thêm một ngôn ngữ khác của đất nước hiếm khi xảy ra.
6. Ẩm thực
Ẩm thực Guatemala có sự khác biệt so với các nước trong khu vực, và rất nhiều các món ăn có nguồn gốc từ tổ tiên của người Maya kết hợp với ảnh hưởng của người Tây Ban Nha và Mexico. Như các nước láng giềng bánh ngô, đậu và gạo ăn kèm với thịt và cá là mặt hàng chủ lực trong hầu hết các món ăn, súp và món hầm cũng được phục vụ trong chế độ ăn uống của người dân địa phương. Tất cả các món ăn gồm có thịt, nhưng cá và hải sản và những món ăn cay thường có tại các vùng ven biển. Guatemala ăn ba bữa một ngày, và bữa ăn trưa là bữa ăn chính. Những nhà hàng và quán cà phê phục vụ có món ăn Mỹ, Argentina, Trung Quốc, Pháp, Ý, Nhật Bản, Mexico và Tây Ban Nha. Có rất nhiều cửa hàng thức ăn nhanh và quán cà phê theo phong cách lục địa. Thực phẩm thường thay đổi về giá hơn là chất lượng
7. Cảnh quan du lịch
El Mirador
El Mirador là một thành phố lớn của người Maya cổ đại, được hình thành từ khoảng thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên và bị bỏ hoang từ cuối thế kỷ thứ 9. Các di tích của El Mirador được phát hiện vào năm 1926 nhưng ít được chú ý do địa điểm này nằm sâu trong rừng rậm ở phía Bắc Guatemala. Hiện nay vùng đất này vẫn còn bị rừng rậm nhiệt đới che phủ. Tham quan El Mirador không dành cho những người yếu tim. Làng Carmelita là điểm đến gần tàn tích mà bạn có thể đi bằng xe hơi. Những ai làm cuộc hành trình này đều không bao giờ quên.
Livingston
Livingston là một trong những viên ngọc quý của Guatemala nằm trên bờ biển Ca-ri-bê và chỉ có thể đến đây bằng phà. Thành phố là trung tâm của nền văn hoá Garifuna, trong chuyến tham quan khách du lịch sẽ có cơ hội để nếm thử những món ăn và thưởng thức âm nhạc địa phương. Buổi tối ở Livingston đầy thú vị, bạn có cơ hội nhảy những điệu múa truyền thống cùng người bản xứ.
Parque Central Quetzaltenango
Parque Central là trái tim của Quetzaltenango, trung tâm của thành phố và là một trung tâm văn hoá lớn của địa phương. Thành phố nằm ở giữa ba núi lửa lớn với khung cảnh vô cùng tráng lệ. Thành phố này tự hào vì có nhiều ngôi làng của người Maya cổ đại, thích hợp cho việc khám phá. Du khách có thể làm cuộc hành trình đến Laguna Chicabal, thăm hồ nước thiêng nằm trên núi và có cơ hội được tận mắt nhìn thấy giống chim Quetzal quý hiếm.
Volcan Pacaya
Nằm gần Antigua, Volcán Pacaya là một ngọn núi lửa vẫn còn hoạt động, đợt phun trào cuối cùng vào ngày 27/5/2010. Dẫn lên núi có những con đường mòn chông chênh… Nếu bạn có tinh thần vững chãi, hãy bỏ ra một ngày để leo Volcán Pacaya và bạn sẽ nhìn thấy một phong cảnh tuyệt đẹp phía dưới.
Monterrico
Monterrico nằm ven biển Thái Bình Dương – một địa điểm tuyệt vời cho những người tìm kiếm sự thư giãn thực sự: khám phá đại dương, tuy nhiên, bạn cần lưu ý về các đợt thuỷ triều để đảm bảo sự an toàn. Bên cạnh đó, còn có một khu bảo tồn thiên nhiên, nơi sinh sống của loại rùa biển quý hiếm.
Flores
Flores nằm trên hồ Petén Itzá và được kết nối với đất liền bằng một đường đắp cao. Theo truyền thuyết, đảo Flores là nơi nhà nước Maya độc lập cuối cùng tổ chức chống lại quân xâm lược Tây Ban Nha. Đối với khách du lịch, lý do chính để thăm Flores là sự gần gũi với những tàn tích Tikal nổi tiếng của Maya. Thành phố đảo là điểm thu hút du lịch tuyệt vời ở Guatemala, những toà nhà mái đỏ có từ thời thuộc địa, đường phố lát đá cuội, nhà thờ và nhiều khách sạn, nhà hàng.
Chợ Chichicastenango thường được gọi dưới tên ngắn gọn “Chichi”. Cách thành phố Guatemala khoảng 3h ôtô về phía Tây Nam , ChiChi là một khu chợ bản địa sôi động nhất trong tất cả các nước châu Mỹ. Nhiều hàng hoá địa phương có thể tìm thấy như: hàng dệt may, quần áo, mặt nạ, các mặt hàng gỗ thủ công, đồ gốm và thậm chí pháo hoa. Thành phố cũng nổi tiếng với các lễ kỷ niệm và các lễ hội.
